Na ostrzu książki

Keanu Reeves absolutny fenomen – Alex Pappademas

6 listopada 2022

Uważam, że każdy film staje się częścią twojego życia, nawet jeśli tego nie chcesz, ponieważ żyjąc, pracujesz, a przez pracę wyrażasz samego siebie.

   Tę myśl włoskiego operatora filmowego pracującego przy Małym Buddzie, w którym Keanu Reeves grał Siddharthę, podzielił również autor tej publikacji, która biografią w miniwydaniu stała się przy okazji omawiania jego twórczości filmowej, jak głosi podtytuł, oraz pozafilmowej. Autor wyszedł z założenia, że wszystkie produkcje, w jakich [aktor] brał udział, są na swój sposób autobiograficzne – bez względu na to, czy takie były jego intencje i czy zdaje sobie z tego sprawę. To w nich, świadomie lub nie, aktor mówi o sobie jako zawodowcu i człowieku. Wystarczy obejrzeć wszystkie jego filmy i teledysk do piosenki Pauli Abdul, w których grał, a jeden wyreżyserował, posłuchać muzyki jego zespołu muzycznego Dogstar, przejść grę fabularną Cyberpunk 2077, w której podkładał głos czy przeanalizować fenomen epoki „Keanaissance” w popkulturze, w której użytkownicy internetu wymyślają nowe sposoby na uznanie wielkości aktora, jednocześnie bawiąc się jego wizerunkiem i konceptem, by stworzyć sylwetkę przeciekawego, wymykającego się schematom i niepasującego do szablonów supergwiazdy, człowieka. Poszerzyć spojrzenie o to, co widoczne, co ukryte, co tkwi między kadrami czy słowami, by zbudować obraz w wymiarze osobistym (rodzinnym, pochodzenia,  przyjaźni, miłości, śmierci) i zawodowym.

    Absolutnego fenomenu naszych czasów.

   Tak uważał autor, dziennikarz, autor podcastów i krytycznych tekstów, który dokonał tej krytycznej analizy. Wykorzystał czas pandemii, traktując przedsięwzięcie jako jedną długą produkcję o wiecznie wskrzeszanym protagoniście, który przemierza serię niepowiązanych ze sobą, szalenie odmiennych rzeczywistości. Ostatecznie dochodząc do jednego wniosku – Nadal sądzę, że niewiele wiem o Keanu Reevesie, ale mogę opowiedzieć o tym, co o nim sądzę. To dlatego uprzedza, że niniejsza książka opowiada o oglądaniu filmów z Keanu Reevesem, a także o tym, jak Keanu się w nich odnajduje oraz co jeszcze możemy w nich zobaczyć.

   I to było w tej publikacji fascynujące.

   Miałam wrażenie, że czytałam krytyczne recenzje poszczególnych filmów i działalności pozafilmowej aktora, które omawiane zgodnie z datami ich premier, pokazywały nie tylko fabułę (miało to dla mnie znaczenie przy braku znajomości filmu, zwłaszcza tych pierwszych w karierze), przesłanie i alegorie (niektóre dla mnie nowe – w kontekście tranzycji sióstr Wachowskich Matrix można odbierać jako historię o coming-oucie osób transpłciowych i metaforę ich walki o nowe życie z ontologicznego więzienia), konteksty w popkulturze oraz środowisku filmowym, ale również udaną lub nieudaną grę aktorską (były nominacje do Złotych Malin!), a przez to jego samego. Na ich barwnym tle rysował przy tym niemalże zarys życiorysu idola, w którym umieszczał najważniejsze fakty z jego życia podparte cytatami z dziennikarskich wywiadów, podkreślał cechy charakteru widoczne w dokonywanych wyborach, określał postawy wobec własnej sławy i materialistycznego nastawienia współczesnego społeczeństwa, któremu oparł się, a który stał się kluczowym elementem publicznego wizerunku aktora w kolejnych latach i kolejną zaletą, jaką ujrzą w nim reżyserzy. Może dlatego zamiast zdjęć ilustrujących jego teksty, umieścił rysunki Eoina Coveneya. Drugiego współtwórcy publikacji, który podzielił się swoimi subiektywnymi skojarzeniami i impresjami na temat filmów aktora.

    Autor zgromadził ogromny materiał merytoryczny na temat poruszanych zagadnień.

   Podparł go bogatą bibliografią, a mimo tej gęstości informacji (tytułów, ról, nazwisk ze świata filmu, dat premier) sam przekaz narracji uczynił lekkim i przystępnym. Ta elokwencja z odrobiną humoru człowieka piszącego z dystansem i opowiadającego z pasją w połączeniu z obszerną wiedzą, pochłaniała mnie. Wręcz wciągała w głąb omawianego filmu, by móc z bliska jeszcze raz przyjrzeć się granej roli i aktorowi z wielu punktów widzenia, które poszerzał o konteksty niezwiązane z filmem. Moje nastawienie, w którym kojarzyłam aktora dotychczas z kinem akcji i ewentualnie romansami okazało się powierzchowne i zaledwie niewielkim procentem jego dokonań. Teraz wiem, że aktora nie można zaszufladkować.

    Jest na to zbyt elastyczny, wszechstronny i bardzo zdystansowany.

   To dlatego nie można go do końca określić i poznać. I może dlatego autor samokrytycznie stwierdził – Jestem pewien, że ta książka nie spodoba się Keanu Reevesowi. Za to spodobała się mnie. Uwiodła mnie osobistym i subiektywnym spojrzeniem człowieka na aktora, którym się ze mną podzielił. Dała mi cenną możliwość – polemiki z poglądami autora na temat filmów.

    Mam swoich faworytów, którzy niekoniecznie podobali się autorowi.

   Zdania pisane kursywą są cytatami pochodzącymi z książki.

Keanu Reeves absolutny fenomen: twórczość filmowa niekwestionowanej ikony – Alex Pappademas, przełożyła Donata Olejnik, ilustrował Eoin Coveney, Wydawnictwo Bukowy Las, 2022, 416 stron, literatura amerykańska.

Ilustracje Eoina Coveneya w książce.

Autorka: Maria Akida

Kategorie: Artyści, Biografie powieść bograficzna