Na ostrzu książki

Mały człowiek Tom – Barbara Constantine

21 marca 2019

Mały człowiek Tom – Barbara Constantine
Przełożyła Bożena Sęk
Wydawnictwo Sonia Draga , 2015 , 284 strony
Literatura francuska

Mój mały menie.
Tymi słowami Joss obdarzała szorstką czułością swojego syna, Toma. Nie lubiła, gniewała się, wręcz zakazywała mówić do siebie – mamo. Nie czuła się nią, mając jedenastoletnie dziecko w wieku 25 lat. Była trzynastolatką, gdy je urodziła. Traktowała, jak młodszego brata, który musiał radzić sobie sam, gdy jej nie było.
A często nie było.
Bał się zostawać sam w przyczepie kempingowej, namiastce domu. Dożywiał się w cudzych ogródkach warzywnych. Oglądał programy telewizyjne przez okno sąsiadów. Wydawałoby się, że jest najbardziej zaniedbanym i samotnym dzieckiem na świecie. Jednak autorka nie rozczulała się nad Tomem, szukając winnych jego sytuacji. Wszyscy bohaterowie tej opowieści o poplątanych życiorysach byli skrzywdzeni i samotni wśród innych. Włącznie ze zwierzętami im towarzyszącymi, którym narrator oddawał głos. Chciałoby się powiedzieć – po prostu brutalne życie, które nie oszczędziło żadnego z nich. Ani Toma, ani jego matki Joss, ani Samy’ego z kryminalną przeszłością, ani starą, niedołężną Madeleine, ani nawet jej schorowane zwierzaki – psa i kota. Ale to właśnie na chłopięce barki nałożyła odpowiedzialną rolę odkrycia tajemnicy łączącej wszystkich bohaterów. Tylko dziecięca ufność, wiara w ludzi i własne dobro jeszcze niezniszczone przez ciężar doświadczeń, mogło sprostać temu zadaniu. I niby miało skończyć się optymistycznie, niby pomyślnie i niby zgodnie z regułami – zło naprawione przez miłość. Jednak nie napiszę – i żyli długo i szczęśliwie. Nie pozwala mi na to zagnieżdżony niezauważenie smutek, który narastał w miarę czytania i nie zniknął po jego zakończeniu.
Został we mnie osad.
To świadomość, rozbudzona przez tę opowieść, że wokół mnie, wśród dorosłych funkcjonują dzieci, które nie mają dzieciństwa, starając się udźwignąć na swych kilkuletnich lub nastoletnich barkach problemy dorosłych. Mali menowie o różnych imionach.
Niektóre imiona znam tak dobrze, jak Toma…

Autorka: Maria Akida

Kategorie: Powieść społeczno-obyczajowa

Tagi: dziecko